Litteratur og verdier – Folkedikting
Finn dei rette omgrepa: Kapittel 4 - folkediktingssjangrar - test deg sjølv
Fyll inn rett ord. Det skal vere eitt ord på kvar ledig plass. Samanhengen i teksten kan gje deg tips om kva som er rett ord. Kanskje må du også bruke boka. Hugs også at dette er ein tekst på nynorsk, så orda du fyller inn, må også stå på nynorsk og ha korrekt bøying.
Liti Kjersti og Bergekongen er eit eksempel på ein viss type ballade, nemleg ein ballade. Her møter vi eit velkjent motiv i folkediktinga, det såkalla . I folketrua trudde ein at ein kunne frigjere folk frå berget gjennom å ringe med .
Meistar-Jo er eksempel på ein viss type segner, nemleg segner. Ei utgir seg alltid for å vera sann, men i dette tilfellet veit vi at segna ikkje er sann. Ei viktig gruppe av segner, er segner, der vi møter underjordiske og andre skapningar frå folketrua. Møtet mellom menneske og vesen er alltid forbunde med fare. Ofte er det mennesket som taper i møtet med desse vesena.
Segnsjangeren er levande også i dag, og i dag kallar vi dei gjerne for moderne . Forteljingar om møtet mellom menneske og høyrer heime her. Dette er nok eit resultat av den teknologiske utviklinga: Verdsrommet er snart den einaste området som er mystisk.
er vel kanskje den mest folkekjære sjangeren av folkedikting. Alle kjenner jo til Oskeladden, prinsessa og dei andre figurane vi møter der. Det finst mange ulike , men dei to vanlegaste er kanskje novelleeventyr og . Kvitebjørn Kong Valemon er eit eksempel på den siste gruppa. Felles for alle eventyr er at alltid overvinn alle farar. Han får god hjelp av sine, og han får alltid ein «premie» eller eit gode på slutten av eventyret. Det finst ein modell som viser korleis aktørane i eit eventyr handlar, denne kallar vi . Modellen består av to aksar nemleg prosjektaksen og .
Intertekst old
Ordlotto I: Kapittel 4 – Folkedikting, mytar og samtidstekstar – test deg sjølv